مکانیسم سوختگی با برق
هنگام برق‌گرفتگی، جریان برق از نقطهای وارد بدن میشود و از محلی که بدن با زمین تماس دارد خارج میشود. نقاطی که جریان برق وارد و خارج میشود، به صورت حفره دیده میشود اما تنها این نیست بلکه تمام مسیر عبور جریان برق در بدن دچار آسیب‌دیدگی میشود. جریان برق در حین عبور از بدن با تولید گرما سبب تخریب سلول‌ها، بافتها و چه‌بسا اندامها میشود. میزان آسیب بستگی به ضخامت پوست، میزان رطوبت، درجه حرارت، میزان نمک موجود در پوست و مسیر عبور جریان از بدن دارد. مثلاً اگر مسیر عبور جریان از بدن از دست به دست باشد یعنی از یکدست جریان برق وارد شود و از دست دیگر خارج شود به علت عبور جریان از قلب و ریه‌ها شدت پیامدها بسیار بیشتر خواهد بود همچنین در صورتی که برق‌گرفتگی در سر باشد منجر به مرگ ناشی از خفگی خواهد شد.
تعیین‌کننده‌ترین عامل در شدت جریان برق
علاوه بر این عوامل، شدت ولتاژ و مدت زمان عبور برق از بدن و نوع جریان الکتریکی و بسامد (که در واقع بسامد تعیین‌کننده‌ترین عامل در شدت جریان برق است) بر شدت آسیبها تأثیر دارد. علائم سوختگی ناشی از برق‌گرفتگی شامل مورمور شدن اندامها تا فلج کامل آن‌ها، احساس گیجی، ضایعات پوستی و همچنین در موارد شدیدتر، دردهای عضلانی و ماهیچهای، همچنین تغییرات فشار خون و تشنج، ایست قلبی در اثر ولتاژ بالا و در کنار این‌ها عوارض روانی بلافاصله بعد از برق‌گرفتگی یا با تأخیر است.
مکانیسم سوختگی با آب جوش
مکانیسم سوختگی با آب جوش به این صورت است که حرارت زیاد پروتئین موجود در سلول‌ها را از بین می‌برد آسیبهای ایجاد شده در اثر سوختگی بسته به درجه سوختگی متفاوت است. سوختگی حاصل از آب جوش می‌تواند بسیار خطرناک باشد و تأثیرات قابل‌توجهی را بر پوست و بافتهای بدن بر جای بگذارد و حتی می‌تواند موجب مرگ افراد شود. این نوع سوختگی علاوه بر لایه‌های سطحی و زیرسطحی پوست، گاهی اوقات ممکن است اندامها مثل استخوان و عضلات بدن را نیز بسوزاند و تحت تأثیر قرار دهد در سوختگی سطحی لایه‌های سطحی پوست درگیر میشود. موجب تورم، التهاب، قرمزی و احساس سوزش میشود در موارد شدیدتر لایه‌های زیرین پوست نیز درگیر شده و باعث ایجاد تاول، تورم، جمع شدن مایعات و سوزش میشود. بهبود این نوع سوختگی ۲ تا ۳ هفته زمان می‌برد و در سوختگی‌های شدیدتر علاوه بر پوست، بافت ماهیچهای و بافت چربی نیز آسیب می‌بیند.
آسیبهای ناشی از سوختگی با آب جوش
در این نوع، مکانیسم سوختگی به گونهای است که پوست می‌میرد، سفت و بدون انعطاف میشود همچنین انتهای پایانه‌های عصبی از بین رفته و درد حاصل از این نوع سوختگی به مناطق اطراف سوختگی که دارای درجات کمتری هستند بازمی‌گردد این افراد برای بهبودی نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک و داروهای ترکیبی زیر نظر پزشک دارند مکانیسم حاصل از سوختگی با آب جوش بستگی به این دارد که مدت زمان تماس آب جوش با بدن چقدر بوده است و چه مقدار از پوست و بدن فرد درگیر شده و همچنین سرعت عمل فرد و یا اطرافیانش در خنک کردن محل سوختگی چقدر بوده است، بستگی دارد.
مکانیسم سوختگی با آتش
در مورد مکانیسم سوختگی با آتش باید متذکرشد که بدن انسان محدوده نسبتاً کمی از تغییرات درجه حرارت یعنی از ۲۲ تا ۴۴ درجه سانتی‌گراد را تحمل می‌کند. افرادی که دچار سوختگی با آتش میشوند علائمی مانند گیجی، بی‌قراری و تشنج دارند. همچنین باید میزان مونوکسید کربن موجود در خون این افراد مورد آزمایش قرار بگیرد. این احتمال وجود دارد که ۲ تا ۶ روز بعد از سوختگی ذات‌الریه سینوزیت، فلج تارهای صوتی و آمبولی ریه رخ داده و در ماه‌های دیگر نیز ممکن است مصدوم با عوارضی متفاوتی روبرو شود. در ۴۸ ساعت اولیه عوارض ناشی از سوختگی با آتش شامل مشکلات ریوی است. از حدود ۴۱ درصد از افرادی که دچار سوختگی شدید با آتش شدهاند، دچار مشکلات شدید ریوی هم میشوند. در صورتیکه سوختگی در فضای بسته رخ دهد امکان مسمومیت با گاز مونوکسید کربن بیشتر است.
آسیبهای ناشی از سوختگی با آتش
در صورت باقی ماندن فرد در محیط، عوارضی مانند ورم صورت، تحریک‌پذیری، تشنج، بی‌اختیاری در ادرار و کما ایجاد میشود. دمای آتش می‌تواند بر ماهیچه‌ها و استخوان و اعصاب ورگه‌ای خونی تأثیر بگذارد و فرد را با انسداد احتمالی مجاری تنفسی، نارسایی تنفسی و ایست قلبی مواجه کند. همچنین آتش میزان مایعات یا الکترولیت طبیعی بدن، دمای بدن، تنظیم حرارتی، عملکرد مفصل‌ها و ظاهر بدن را می‌تواند دچار اختلال کند. علاوه بر آسیب جسمی سوختگی ممکن است بیمار را دچار مشکلات عاطفی و روانی کند که این عوارض از ابتدای حادثه آغاز میشود و می‌تواند تا طولانی مدت ادامه داشته باشد.
مکانیسم سوختگی با مواد شیمیایی
در مکانیسم سوختگی با مواد شیمیایی بیشتر افراد به اشتباه فکر می‌کنند که سوختگی فقط به وسیله مواد اسیدی اتفاق می‌افتد این در حالی است که سوختگی با مواد شیمیایی به دو دسته مواد تقسیم میشود. مواد قلیایی و مواد اسیدی که هر دو بسیار خطرناک و مضر می‌باشند. وقتی که پوست بدن یا بخش‌های مختلف بدن انسان با مواد شیمیایی که pH آن‌ها متفاوت از pH بدن هست ایجاد میشود. سوختگی شیمیایی مستقیماً با غلظت و مقدار مواد شیمیایی و همچنین مدت زمانی که فرد در معرض آن مواد شیمیایی قرار گرفته است ارتباط مستقیم دارد سوختگی‌های شیمیایی نیاز به مراقبت استمراری دارند و همچنین باید بلافاصله مواد شیمیایی چه به‌صورت محلول و چه به‌صورت پودر از روی پوست بدن پاک شوند و محل با مقدار بسیار زیادی آب شستشو داده شود.
آسیبهای ناشی از اسید هیدروکلریدریک و هیدروکسید سدیم
بیشتر سوختگی‌های شیمیایی توسط اسیدهای قوی به عنوان مثال اسید هیدروکلریدریک و هیدروکسید سدیم ایجاد میشود. این مواد موجب سوخته شدن سلول‌ها شده و بدین ترتیب سلول‌ها را از بین می‌برد قرار گرفتن در معرض طولانی‌مدت می‌تواند به‌شدت بافتهای انسانی را از بین ببرد و در صورت زنده ماندن فرد منجر به ضعف و ناتوانی جسمانی میشود سایر مواد شیمیایی مانند اکسیدان‌ها و برخی فلزات نیز ممکن است سوختگی‌های شیمیایی مشابه ایجاد کنند محدود کردن زمان قرار گرفتن در معرض هر یک از این مواد شیمیایی می‌تواند اثرات آن‌ها را تا حدی کاهش دهد.
اثرات سوختگی با مواد شیمیایی قلیایی
سوختگی‌های حاصل از مواد قلیایی توسط مواد تمیزکننده صنعتی و همچنین تمیزکننده‌های سطوح آشپزخانه همچنین مواد موجود در کودها و مصالح ساختمانی مانند سیمان قلیایی به‌صورت کلی زخم‌های برشی را به خاطر متصل شدن به چربی‌های پوست و یک واکنش طبقه‌بندی‌شده مبنی بر تخریب پروتئین و نکروز پیش‌رونده و خورندگی بافت ایجاد می‌کند؛ که این زخمها به مواد شیمیایی اجازه ورود به قسمت‌های عمیق‌تر بافتها را می‌دهد. شستشوی فراوان با آب درمان اولیه برای این نوع سوختگی‌ها هست.
اثرات سوختگی‌های حاصل از مواد شیمیایی اسیدی
اما سوختگی‌های حاصل از مواد شیمیایی اسیدی به وسیله لخته نکروز شده و ته‌نشینی پروتئین مشخص میشوند و این واکنش پوستی یک مانع در برابر اسید ایجاد می‌کند که خود باعث محدودیت بیشتر نفوذ اسید میشود. بیشتر سوختگی‌های شیمیایی در صورت، چشم‌ها، دست‌ها، بازوها و پاها اتفاق می‌افتد. ممعمولاً سوختگی شیمیایی نسبتاً اندک خواهد بود و فقط به درمان سرپایی احتیاج دارد؛ اما سوختگی‌های شیمیایی می‌تواند فریب‌دهنده باشد بعضی از عوامل می‌تواند آسیب بافتی عمیق ایجاد کند که با مراجعه افراد به مراکز درمانی به‌راحتی آشکار میشوند.
بدون دیدگاه